Doğum yaparak dünyaya yeni bir çocuk getiren anneler için verilen doğum parasının 2020 yılında nasıl alınacağı konusunda sıkça sorulan sorular bulunmaktadır. Ülkemizde çocuk sahibi olan kadınlara ve eşlerine sigortalı olarak çalışıp çalışmadıklarına bağlı olmaksızın verilen bir yardım olan doğum parası ne kadar 2020 yılında da alınıyor ise de 2015 yılından itibaren verilmeye başlamış bir sosyal destek uygulamasıdır. Bu yardım parası yalnızca doğum yapan anne için öngörülmüş bir sosyal destek olup, doğumun tam olarak tamamlanması ve kadının sağ bir evlat dünyaya getirmiş olması gerekmektedir. Sigortalı olarak çalışsın çalışmasın tüm yurttaşların faydalanabildiği bu sosyal destek parasından ayrı olarak çalışan annelere de verilen ve Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından karşılanan başkaca da doğum yardım paraları verilmektedir. Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı olarak çalışan erkeklerin, eşlerinin doğum yapması durumunda da kurum eşleri doğum yapan bu erkek çalışanlara da birtakım olanaklar ve yardımlar sunmaktadır. Ancak bunun için de sağlanması gereken bazı kriterler olduğunu söylemek gerekir. Bu yazımızda sigortalı olarak çalışmayan, sigortalı olarak çalışan ve kendisi sigortalı olarak çalışmasa da eşinin sigortalı olması nedeniyle sigortalı olan kadınların doğum yapması durumunda faydalanabileceği yardım ödeneklerine göz atacağız.
Doğum Yardım Parası Almak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
15/05/2015 tarihli ve 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan tüm kadınlarımıza doğum yaptıkları takdirde devlet tarafından maddi para yardımı yapılmasına karar verilmiştir. Bu kararname ile çalışıyor olsun olmasın, sigortalı olsun olmasın, herhangi gelir getiren mülkü olsun olmasın, her sosyo-ekonomik durumdan kadına yaptığı doğum sonrasında üç çocuğa kadar artan, üç çocuktan sonra ise sabit oranda doğum parası verilmesine karar verilmiştir. Çalışan anneye doğum parası 2020 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından veriliyor olsa da, sözünü ettiğimiz doğum yardım parası Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından değil, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından organize edilen bir yardımdır. Bu yardım süregelen düzenli bir maaş gibi düşünülmemelidir. Söz konusu doğum yardım parası 2015 yılından sonra dünyaya getirilen her çocuk için bir defaya mahsus olarak anneye ödenmektedir.
Doğum Yardım Parası İçin Nasıl Başvurulur?
Yukarıda bahsettiğimiz gibi ülkemiz vatandaşı olan her kadın dünyaya getirdiği çocuk için bu yardımı almaya hak kazanmış olur. Bu yardım parası sadece ve sadece anneye ödenir, başvuruyu baba ya da bir başkası yapmış olabilir, lakin doğum parası başvuru sahibine değil doğumu yapan kişiye ödenen bir yardımdır. 2015 yılından sonra meydana gelen doğumları kapsayan bu doğum yardımı için doğumu takip eden 5 sene içerisinde müracaatta bulunulmuş olunması gerekmektedir. Söz konusu başvurunun yapılabilmesi için izlenmesi gereken yol şu şekildedir;
- Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürlüklerinden, ya da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın web sitesinden doğum yardımı başvuru formunun temin edilerek gerekli bilgilerin eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulması,
- Doldurulan Doğum Yardımı Başvuru Formunun teslim edileceğini bildirir bir dilekçenin matbu olarak doldurularak başvuru formunu dilekçenin eki olarak birleştirilmesi,
- Her il ve ilçenin Valilikleri ve Kaymakamlıkları bünyesinde hizmet veren Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı il ya da ilçe müdürlüklerine bizzat ya da iadeli posta veya kargo yoluyla dilekçe ve ekinde bulunan doğum yardımı başvuru formunun ulaştırılması,
- Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının ya da Türk vatandaşı olup daha sonra vatandaşlıktan çıkan mavi kart sahiplerinin, dilekçe ve ekinde bulunan doğum yardımı başvuru formunu yaşadıkları ülkede hizmet veren Büyükelçilik veya Konsolosluklara iletmeleri gerekmektedir.
- Doğum yapan kadının kamu çalışanı olması durumunda bu söz konusu dilekçe ve ekinde bulunan doğum yardımı başvuru formunu görev yaptığı kamu kurumuna vermesi de yeterli olmaktadır.
Doğum Yardımı Parası Ne Kadardır?
Doğum yaptıktan sonra dünyaya getirilen sağ bebeğin, kadının kaçıncı çocuğu olduğuna göre değişen bu doğum parası sorgulama 2020 yılı için kademeli olarak belirlenmiştir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere her çocuk için tek bir defaya mahsus olmak üzere yapılan bu yardımın kaçıncı çocuğa hangi oranda verileceği şu şekilde gösterilebilir;
- Doğum yapan annenin ilk çocuğu için 300 TL,
- Annenin dünyaya getirdiği ikinci çocuk için 400 TL,
- Annenin dünyaya getirdiği üçüncü çocuk için 600 TL,
- Annenin dünyaya getirdiği üçten fazla her çocuk için 600 TL olarak,
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenmiş doğum yardımı parası miktarları belirlenmiştir. Doğum parası uygulaması 2015 yılında uygulamaya konmuş ise de, 2015 yılından önce dünyaya gelen çocuk ya da çocuklar var ise 2015 yılından sonra dünyaya gelen sonraki çocuğun kaçıncı çocuk olduğu miktarın belirlenmesinde önemli bir değişken olarak bildirilmesi gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Verilen Doğum Yardımları
Yazımızın bu kısmına kadar her Türk Vatandaşının herhangi bir koşul olmaksızın doğum yapması durumunda alabileceği doğum yardımını anlattık. Ancak bu sosyal yardıma ek olarak sosyal güvencesi olan kadınların doğum yapmaları halinde çalışan anneye doğum parası 2020 yılında da Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu sürekli ve bir defaya mahsus olmak üzere çeşitli türlerde doğum yardımı yapmaktadır. Bu yardımların bazısı dolaylı olarak bazısı da dolaysız olarak doğrudan doğum yapan kadına ya da kadının çalışan eşine ödenebilmektedir. Şimdi bu Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yaptığı doğum yardımı türlerine göz atalım.
Emzirme Parası
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından doğrudan ödenen ve sürekli olmayıp bir defa verilen bir yardım olan emzirme parası süt parası olarak da bilinmektedir. Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi olarak prim yatıran kadın ya da resmi nikahlı eşi olması fark etmemekle birlikte kadının ya da resmi nikahlı eşinin SSK ya da Bağkur’a tabi olarak doğumdan önceki son 1 yıl içerisinde en az 120 iş günü için prim ödemiş olması gerekmektedir. İsteğe bağlı prim ödeyen, tarım sigortalıları, prim borcu bulunan ya da Genel Sağlık Sigortası borcu bulunan Bağkur’lular ile Emekli Sandığı’na tabi olarak görev yapan kamu çalışanları emzirme parasından faydalanamaz.
Analık Doğum Parası
Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen bir diğer doğum yardımı ise Analık Doğum Parasıdır. Yukarıda bahsettiğimiz emzirme parası olarak bilinen süt parası nasıl alınır sorusuna verdiğimiz yanıttan farklı olarak analık doğum parasında sigortalı olarak çalışan kişinin bizzat doğum yapan kadının olması gerekmektedir. Yani eşi doğum yapan erkek sigortalı bu yardımdan faydalanamaz. Yine SSK ve Bağkur’lu olarak çalışan kişilere tanınan bu haktan faydalanabilmek için annenin doğumdan önce 32. haftaya kadar doğum öncesi raporu alması ya da 37. haftaya kadar çalışabilir raporu alması gerekmektedir. Bununla birlikte annenin doğumdan önceki son 1 yıl içerisinde en az 90 gün prim yatırmış olması ve prim borcu da bulunmaması gerekmektedir.
Asgari Geçim İndirimi
Emzirme Parası ve Analık Parası Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından doğrudan ödenen ve bir defaya mahsus verilen bir yardım iken AGİ; SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı dahil tüm sigortalıların faydalanabildiği ve doğum yapan kadın sigortalı ya da eşi doğum yapan erkek sigortalının çalıştığı kurumdan her ay ücretinden kesilen gelir vergisinden sahip olduğu çocuk sayısınca aldığı indirimler sayesinde düzenli olarak kazandığı bir hak olarak belirtilebilir.
2 thoughts on “2020 Doğum Parası Nasıl Alınır?”